Primary Keywords: New Labour Code, Labour Laws 2025, Labour Laws in India, Labour Laws in Maharashtra, Labour Laws India 2025
Secondary Keywords: New Labour Code Overtime, Minimum Wages PF Change, Labour Laws Change, Labour Laws Notification, Labour Laws News, Labour Laws in HR
LSI Keywords: Labour Laws in India in Hindi, मजूर कायदा 2025, नवीन कामगार संहिता, Indian Labour Code Rules 2025

New Labour Code 2025: ओव्हरटाइम, किमान वेतन आणि PF मध्ये नवे बदल लागू!

New Labour Code 2025 अंतर्गत केंद्र सरकारने कामगारांसाठी मोठा निर्णय घेतला आहे. 21 नोव्हेंबर 2025 रोजी देशातील कामगारांसाठी महत्त्वाचा निर्णय घेऊन चार नवीन Labour Codes लागू झाल्याची घोषणा करण्यात आली. कामगार आणि रोजगार तसेच युवा व क्रीडा मंत्री मनसुख मांडविया यांनी सोशल मीडियाद्वारे सांगितले की, “आजपासून देशात नवीन लेबर कोड्स लागू झाले आहेत. हे बदल साधे नाहीत, तर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी कर्मचाऱ्यांच्या हितासाठी उचललेले मोठे पाऊल आहे.”

📄 Official GR / New Labour Code PDF (labour_code_eng.pdf) ⭐ New Labour Code – प्रमुख बदल एकदम सोप्या भाषेत वाचा

🎯 New Labour Code चा उद्देश काय?

मांडविया यांनी सांगितले की या नवीन कामगार संहितांचा उद्देश आत्मनिर्भर भारत आणि 2047 पर्यंत विकसित भारत या ध्येयाच्या दिशेने मजबूत पायाभरणी करणे हा आहे. या बदलांमुळे कामगारांना:

  • सामाजिक सुरक्षा (Social Security)
  • पारदर्शकता (Transparency)
  • आर्थिक स्थैर्य (Economic Stability)

देण्याचा प्रयत्न केला आहे.

📘 देशात लागू झालेले चार नवीन Labour Codes

Code चे नावमुख्य विषय (Theme)
1) Code on Wages, 2019किमान वेतन, वेळेवर वेतन, ओव्हरटाईम, Bonus – सर्वांसाठी एकसमान वेतन प्रणाली.
2) Industrial Relations Code, 2020औद्योगिक वाद, स्ट्राईक, Lay-off, Retrenchment आणि नियोक्ता-कर्मचारी संबंध.
3) Code on Social Security, 2020PF, ESIC, विमा, ग्रॅच्युटी, Gig आणि Platform Workers साठी सोशल सिक्युरिटी.
4) Occupational Safety, Health and Working Conditions Code, 2020 (OSH Code)कामाचे सुरक्षित वातावरण, हेल्थ चेक-अप, जोखमीच्या उद्योगातील कामगार सुरक्षा.
🟢 नवीन अपडेट: केंद्र सरकारच्या घोषणेनुसार हे चारही Labour Codes 21 नोव्हेंबर 2025 पासून अंमलात आले आहेत. कामगार, नियोक्ता आणि HR विभागासाठी आता नवीन नियमांचे पालन करणे अनिवार्य आहे.

🔥 New Labour Code – प्रमुख बदल (कर्मचाऱ्यांच्या हिताचे नवे नियम)

  • वेळेवर किमान वेतन: देशातील प्रत्येक कर्मचाऱ्याला निश्चित किमान वेतन वेळेवर मिळेल. यामुळे कामगारांची आर्थिक सुरक्षितता वाढेल.
  • युवांसाठी अनिवार्य Appointment Letter: नवीन नोकरी मिळाल्यावर कंपनीने लिखित Appointment Letter देणे अनिवार्य आहे.
  • महिलांसाठी समान हक्क: स्त्री कर्मचाऱ्यांना समान वेतन, सर्व कामांमध्ये समान संधी आणि कार्यस्थळी सुरक्षा व्यवस्था अनिवार्य.
  • 40 कोटी कर्मचाऱ्यांसाठी Social Security: PF, विमा आणि Social Security सुविधा आता बहुतेक कर्मचाऱ्यांना उपलब्ध; Gig आणि Platform Workersही पहिल्यांदाच कव्हर.
  • Fixed-Term कर्मचाऱ्यांसाठी Gratuity: Fixed-Term Employees ना केवळ एक वर्षानंतर Gratuity चा हक्क मिळेल.
  • 40 वर्षांवरील कर्मचाऱ्यांसाठी मोफत Health Check-up: 40+ वयोगटातील कर्मचाऱ्यांना दरवर्षी विनामूल्य आरोग्य तपासणी.
  • Overtime वर दुप्पट वेतन: अतिरिक्त काम (ओव्हरटाईम) केल्यास कर्मचाऱ्यांना दुप्पट वेतन देणे अनिवार्य.
  • जोखमीच्या उद्योगांसाठी 100% सुरक्षा: धोकादायक उद्योगांमध्ये काम करणाऱ्यांसाठी पूर्ण आरोग्य सुरक्षा व संरक्षक साधनांची अनिवार्यता.
  • International Standard Rights: कर्मचाऱ्यांचे हक्क आणि न्याय प्रक्रिया जागतिक मानकांशी सुसंगत ठेवण्यावर भर.

👷‍♂️ कोणाला काय फायदा? – विविध क्षेत्रांतील लाभ

कामगारांचा प्रकारनवे लाभ (New Benefits)
Fixed-Term Employeesस्थायी कर्मचाऱ्यांसारखी सुविधा, केवळ 1 वर्षानंतर Gratuity हक्क.
Gig आणि Platform Workersपहिल्यांदाच अधिकृत परिभाषा, Social Security लाभ, पोर्टेबल सुविधा.
Contract Workersआरोग्य सुविधा, Social Security, मोफत Health Check-up, सुरक्षा नियम.
महिला कर्मचारीसमान वेतन, रात्रीच्या शिफ्टमध्ये कामाचा अधिकार, कार्यस्थळ सुरक्षा, तक्रार निवारण समिती.
MSME कर्मचारीकँटीन, पिण्याचे पाणी, विश्रांती जागा, वेळेवर वेतन, ओव्हरटाईमवर दुप्पट वेतन.
Textile, Dock, Mines, धोकादायक उद्योगसुरक्षा प्रशिक्षण, संरक्षक उपकरणे, ESI सुविधा, मुलांसाठी शिक्षण व आरोग्य संरक्षण.
IT & ITES Sectorप्रत्येक महिन्याच्या 7 तारखेपर्यंत वेतन, महिलांना Night Shift ची मुभा, सर्वांसाठी Social Security.

🛡️ Social Security व्यवस्था कशी होणार सुलभ?

  • One Registration, One License, One Return: कंपन्यांसाठी नोंदणी व रिपोर्टिंग प्रक्रिया सुलभ.
  • Inspection पद्धतीत बदल: दंडाऐवजी मार्गदर्शनावर भर, Random Inspection प्रणाली.
  • Industrial Dispute साठी 2-Member Tribunal: वाद जलद निकाली काढण्यासाठी दोन सदस्यीय न्यायाधिकरण.
  • National OSH Board: सर्व क्षेत्रांसाठी समान सुरक्षा मानक ठरवण्यासाठी राष्ट्रीय पातळीवरील OSH बोर्ड.
  • 500+ कर्मचारी असलेल्या कंपन्यांसाठी Safety Committee: मोठ्या कंपन्यांमध्ये सुरक्षा समिती अनिवार्य.
पुढील काही काळ नवीन नियम पूर्णपणे लागू होईपर्यंत काही जुने कामगार कायदे तात्पुरते सुरू राहू शकतात. सरकारने सांगितले आहे की या संहितांच्या प्रक्रियेत व्यापक सल्लामसलत करण्यात आली असून पुढेही सर्व भागधारकांना सामावून निर्णय घेतले जातील.

❓ New Labour Code 2025 – FAQ

Q1. New Labour Code कधीपासून लागू झाला?
केंद्र सरकारच्या घोषणेनुसार 21 नोव्हेंबर 2025 पासून नवीन Labour Codes लागू झाल्याचे सांगण्यात आले.

Q2. या New Labour Code मुळे सर्व कर्मचाऱ्यांना PF आणि Social Security मिळेल का?
उद्दिष्ट जास्तीत जास्त कर्मचाऱ्यांना PF, ESIC, विमा आणि Social Security कव्हर देण्याचे आहे, ज्यामध्ये Gig आणि Platform Workers चा समावेश आहे.

Q3. माझ्या कंपनीने Appointment Letter न दिल्यास काय करावे?
New Labour Code नुसार Appointment Letter देणे अनिवार्य आहे. HR विभागाशी संपर्क करा, गरज पडल्यास स्थानिक Labour Office मध्ये तक्रार नोंदवा.

Q4. महिलांसाठी कोणते मोठे बदल आहेत?
समान वेतन, Night Shift मध्ये सुरक्षितपणे कामाचा अधिकार, POSH कायदा व तक्रार निवारण समिती अधिक बळकट.

Q5. Official GR / Notification कुठे पहू शकतो?
अधिकृत PDF येथे उपलब्ध आहे: labour_code_eng.pdf

📲 New Labour Code 2025 माहिती WhatsApp वर शेअर करा